📌Μία πλήρη ακτινογραφία της Ηπείρου, με τους τομείς που πλεονεκτεί αλλά και εκεί που υστερεί σημαντική δίνει η περιοδική έκθεση του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών, στο πλαίσιο συνεργασίας του με το Παρατηρητήριο Περιφερειακών Πολιτικών.
🎯 Στόχος της έκθεσης είναι η συστηματική παρακολούθηση, ανάδειξη και ερμηνεία κοινωνικών και οικονομικών δεικτών στις Περιφέρειες της Ελλάδας.
📉Η έκθεση αποτυπώνει την χαμηλή συνεισφορά της Ηπείρου στο ΑΕΠ και τις επενδύσεις ενώ καλύτερη είναι η εικόνα στην ανταγωνιστικότητα και την εξωστρέφεια.
📈Το ποσοστό ανεργίας παραμένει υψηλό όμως είναι μικρό το ποσοστό πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας.
📌Δημογραφικές τάσεις
↪️Η Ήπειρος αποτελεί την τέταρτη μικρότερη πληθυσμιακά περιφέρεια της χώρας, αλλά και την τρίτη λιγότερο πληθυσμιακά πυκνή μαζί με την Πελοπόννησο. Σε όρους δημογραφικών τάσεων, η περιφέρεια κατέγραψε πληθυσμιακή μείωση της τάξης του 7,7% από το 2010 έως και το 2022, η έκτη κατά σειρά μεγαλύτερη μείωση ανάμεσα στις ελληνικές περιφέρειες. Σε όρους ηλικιακής σύστασης του πληθυσμού, η Ήπειρος είναι η γηραιότερη περιφέρεια της χώρας. Συγκεκριμένα, ο λόγος των ατόμων άνω των 65 ετών σε σχέση με τα άτομα μεταξύ 15 και 64 ετών είναι περίπου 46,5%, ο μεγαλύτερος στη χώρα. Η διαχρονική αύξηση του ποσοστού των ατόμων 65 και άνω είναι ιδιαίτερα εμφανής μετά το 2010, ενώ παράλληλα παρατηρούνται ιδιαίτερα μεγάλες μειώσεις στα ποσοστά των ατόμων νεότερης και παραγωγικής ηλικίας.
📌Οικονομική δραστηριότητα
↪️Στον τομέα της οικονομικής δραστηριότητας, η περιφέρεια Ηπείρου βρίσκεται στην τρίτη από το τέλος θέση στην κατάταξη των περιφερειών όσο αφορά το κατά κεφαλήν ΑΕΠ το 2021.
↪️Εντούτοις, επιδεικνύει μια αναπτυξιακή δυναμική. Ενδεικτικά, κατά την περίοδο 2017-2019 αναπτυσσόταν με ρυθμό μεγέθυνσης υψηλότερο του συνόλου της χώρας, ενώ και το 2021 κατόρθωσε να ανακτήσει το προ πανδημίας επίπεδο του ΑΕΠ της. Επιπλέον, στο διμερές εμπόριο, η περιφέρεια εμφανίζει ένα θετικό ισοζύγιο αγαθών το 2021, καθώς και έναν υψηλό ρυθμό μεταβολής των εξαγωγών αγαθών το διάστημα 2017-2021.
📌Επιχειρηματικότητα
↪️Η περιφέρεια Ηπείρου εμφανίζει επίδοση υψηλότερη του μέσου όρου των περιφερειών σε τομείς της επιχειρηματικότητας, όπως αποτυπώνονται σε μια σειρά επιλεγμένων μεταβλητών που αφορούν το επιχειρηματικό οικοσύστημα και την ανταγωνιστικότητα.
↪️Ενδεικτικά, η περιφέρεια Ηπείρου παρουσίασε την τέταρτη μεγαλύτερη αύξηση του αριθμού νομικών μονάδων, καθώς και των απασχολουμένων, το διάστημα 2017-2019 και βρίσκεται στην πέμπτη θέση στην κατάταξη κατά φθίνουσα σειρά με βάση το Δείκτη Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΔΠΑ) το 2022.
📌Χρηματοπιστωτικός τομέας
↪️Επίσης, η περιφέρεια Ηπείρου εμφανίζει επίδοση υψηλότερη του μέσου όρου των περιφερειών και σε τομείς του χρηματοπιστωτικού συστήματος, στη βάση επιλεγμένων μεταβλητών για την πρόσβαση στο τραπεζικό σύστημα, τις καταθέσεις και τη χρηματοδότηση του επιχειρηματικού τομέα. Ενδεικτικά, στην Ήπειρο το 2022 εμφανίζονται ο δεύτερος υψηλότερος λόγος καταθέσεων προς ΑΕΠ και τέταρτος υψηλότερος λόγος ροών επιχειρηματικών δανείων προς το ΑΕΠ.
📌Αγορά εργασίας
↪️Αναφορικά με την αγορά εργασίας, η περιφέρεια Ηπείρου παρουσιάζει το τέταρτο χαμηλότερο μερίδιο στη συνολική απασχόληση της χώρας την περίοδο 2001-2022. Παράλληλα, η συγκεκριμένη περιφέρεια έχει το έκτο υψηλότερο μέσο ποσοστό μισθωτής απασχόλησης στη χώρα την περίοδο 1999-2022, ενώ το ποσοστό των αυτοαπασχολουμένων ήταν το έκτο υψηλότερο και των βοηθών στην οικογενειακή επιχείρηση το πέμπτο χαμηλότερο. Το ποσοστό ανεργίας, την περίοδο 2008-2013 αυξήθηκε κατά 17,5 π.μ. και διαμορφώθηκε το 2013 οριακά κάτω από το εθνικό ποσοστό. Το 2022 περιορίστηκε κατά 14,1 π.μ. (πέμπτη ισχυρότερη μείωση), και διαμορφώθηκε σε επίπεδο πάνω από το εθνικό ποσοστό. Στην περιφέρεια το μέσο ποσοστό ανεργίας την περίοδο 1999-2022 στα άτομα με χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης (ISCED 0-2) διαμορφώνεται σε 11,8%, στα άτομα με μέσο επίπεδο εκπαίδευσης (ISCED 3-4) σε 19,0% και στα άτομα με υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης (ISCED 5-8) σε 12,0%. Τέλος, οι θετικές ροές προσλήψεων-αποχωρήσεων την περίοδο 2015- 2022 διαμορφώθηκαν σε 3,1 χιλ. θέσεις εργασίας κατά μέσο όρο.
📌Κοινωνικές υπηρεσίες και κοινωνική ένταξη
↪️Παρότι το κατά κεφαλή διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών στην Ήπειρο κινείται σε χαμηλότερα επίπεδα συγκριτικά με τον εθνικό μέσο όρο, η περιφέρεια σημειώνει εν γένει ιδιαίτερα υψηλές επιδόσεις στον τομέα της κοινωνικής ένταξης και της πρόσβασης σε κοινωνικές υπηρεσίες. Ειδικότερα, στην Ήπειρο καταγράφεται το τρίτο χαμηλότερο ποσοστό του πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού, ο τρίτος χαμηλότερος δείκτης εισοδηματικής ανισότητας, αλλά και το δεύτερο χαμηλότερο χάσμα απασχόλησης των φύλων μεταξύ των περιφερειών μετά την Αττική, παρά το γεγονός ότι η Ήπειρος αποτελεί την γηραιότερη ελληνική περιφέρεια. Πολύ υψηλές είναι οι επιδόσεις της περιφέρειας και σε όρους προσδόκιμου επιβίωσης (δεύτερο υψηλότερο προσδόκιμο μεταξύ των περιφερειών μετά το Βόρειο Αιγαίο) αλλά και η δυναμικότητα του συνολικού υγειονομικού συστήματος, όπως αποτυπώνεται μέσα από δείκτες για τη συγκέντρωση κλινών νοσηλείας και ιατρών αναλογικά με τον πληθυσμό των επιμέρους περιφερειών.
📌Δείκτες σε επιλεγμένους κλάδους
↪️Στον τομέα του πολιτισμού και τους διαθέσιμους δείκτες σε περιφερειακό επίπεδο, αναφέρεται ενδεικτικά πως η περιφέρεια της Ηπείρου παρουσιάζει το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό απασχόλησης του πληθυσμού της σε χώρους πολιτισμού μαζί με την Δυτική Μακεδονία. Επιπλέον, ενώ η επισκεψιμότητα στα μουσεία της Ηπείρου ήταν ιδιαίτερα χαμηλή πριν την πανδημία, τα στοιχεία του 2022 παρουσιάζουν μια αυξητική τάση σε σχέση με τα στοιχεία του 2019 (η επισκεψιμότητα των αρχαιολογικών χώρων δεν παρουσιάζει την ίδια θετική μεταβολή).
↪️Στον τομέα του τουρισμού, οι διαθέσιμοι δείκτες γύρω από τις τουριστικές αφίξεις, τις διανυκτερεύσεις και την πληρότητα των καταλυμάτων καταδεικνύουν τα περιθώρια βελτίωσης του κλάδου σε σύγκριση με άλλες περιφέρειες της χώρας. Αξίζει να σημειωθεί πως η Ήπειρος αποτελεί συχνότερη επιλογή για τους τουρίστες της ημεδαπής από ότι της αλλοδαπής.
📌Περιβάλλον και χωροταξία
↪️Αναφορικά με το περιβάλλον, η Ήπειρος κατατάσσεται κοντά στον εθνικό μέσο όρο, ως προς τις μονάδες διαχείρισης αποβλήτων και τις μονάδες ανακύκλωσης και ανάκτησης.
↪️Σημαντική διαφορά παρουσιάζει η περιφέρεια στις χρήσεις γης για αλιεία και υδατοκαλλιέργειες, σημειώνοντας το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό σε επίπεδο επικράτειας.
↪️Επιπλέον, λόγω του γεωγραφικού ανάγλυφου, περισσότερο από το 40% της περιφέρειας αποτελεί αχρησιμοποίητες και εγκαταλελειμμένες περιοχές, ενώ για τον ίδιο λόγο σημειώνει και το μικρότερο ποσοστό χρήσεων γης σε δίκτυα και κατοικημένες περιοχές.
Πηγή: epiruspost.gr
